لولهها نقش بسیار مهمی در فرآیندهای صنعتی به ویژه تاسیسات پتروشیمی و نفت دارند. این لولهها بخش اصلی سازههای نیروگاهی مانند بویلرها و توربینها هستند که آنها را به یکدیگر متصل میکنند. به کمک لوله میتوان جریان ماده و انرژی را امکانپذیر کرد. برای اینکه چنین فرایندهایی به درستی انجام شود مواد موجود در درون لولهها باید در شرایط عملیاتی خود مانند فشار مناسب، دما و ویسکوزیته قرار گیرند. بنابراین علاوه بر نصب صحیح لولهها، بهرهگیری از عایق لوله نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر علاقهمندید تا با انواع عایق لولهها آشنا شوید با ما همراه باشید زیرا در این مطلب میخواهیم به بررسی انواع عایق لوله و انواع آنها بپردازیم.
عوامل موثر در انتخاب عایق لوله چیست؟
پیش از آنکه بخواهید عایق لوله مناسب را از میان انواع عایق لوله انتخاب کنید، باید با عوامل موثر در انتخاب عایق لوله آشنا باشید. دو عامل اساسی در انتخاب عایق، قطر لوله و ضخامت جداره عایق است. به عبارت دیگر، هر سطحی که نسبت به محیط خود، داغتر باشد، گرما از دست میدهد. این هدر رفتن گرما به عوامل گوناگونی وابسته است، اما دمای سطح و اندازه آن همچنان از مهمترین فاکتورها به شمار میآیند. هنگامی که عایقی را بر روی سطحی داغ قرار دهید، دمای سطح خارجی کاهش پیدا میکند. این مورد در لولهها و عایق لوله نیز مشاهده میشود. هنگامی که دمای سطح، کمتر از محیط باشد نیز شرایط نسبتا مشابهی اتفاق میافتد. در هر دو حالت، قسمتی از انرژی هدر میرود. این هدر رفت انرژی به طور معمول با استفاده از عایقهای مناسب جبران میشود. در ادامه، دو مورد از عوامل موثر در انتخاب عایق لوله را توضیح خواهیم داد.
قطر لوله
قطر لوله در اندازههای بسیار مختلف و بر اساس سیستم SI و یا دیگر سیستمها انتخاب میشود. برای نصب کردن عایق لوله باید قطر خارجی لوله را در نظر بگیرید که این موضوع به ویژه در مورد لولههای فولادی اهمیت بیشتری دارد. زیرا اندازه قطر خارجی در لولههای فولادی تفاوت زیادی با قطر داخلی این لولهها دارد. به طور مثال ممکن است لوله فولادی قطر داخلی ۲۵ میلیمتری اما قطر خارجی ۳۴ میلیمتر باشد.
ضخامت جداره عایق
تمامی عایقهای لولهای که در بازار موجود هستند با ضخامتهای کاملاً متفاوتی عرضه میشوند. به عنوان یک قانون کوچک و سر انگشتی، به هر میزان که ضخامت عایق بیشتر باشد افت حرارتی کمتر و همچنین محافظت از یخزدگی نیز بهتر خواهد بود. حداقل ضخامت جداره عایق لوله در فضای بیرونی باید برابر با ۱۹ میلیمتر باشد.
انواع عایق لوله
اکنون که با اهمیت عایق لوله در صنایع مختلف آشنا شدیم، حالا قرار است که به بررسی انواع مختلف عایق لوله بپردازیم. از جمله عایق لولههایی که در بازار موجود است میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
عایق فومی
از جمله عایقهای ارزان قیمت میتوان به عایقهای فومی اشاره کرد. این عایقها از فوم پلی اتیلن ساخته میشوند و در لولهکشی فضای داخلی و لولهکشی ساختمانها به کار میروند. اندازه این عایقها بسیار متفاوت است و میتوانید در بازار آنها را تهیه کنید.
عایق Class O
این عایق یک عایق انعطافپذیر است و با جنسهای الاستومری و نیتریل رابر ساخته میشود. این عایقها محافظ بسیار خوبی در برابر گرما هستند و همچنین یک عایق مناسب برای جلوگیری از هدر رفتن انرژی نیز هستند. خوشبختانه نصب این عایقها بسیار ساده است؛ بنابراین میتوانید در لولهکشیهای مختلف مانند لولهکشی ساختمان و لولهکشی تهویه مطبوع از آنها استفاده کنید. به طور معمول این عایقها در لولههای گرم تا دمای ۱۵۰ درجه سلسیوس کاربرد دارند و میتوانند مقاومت خوبی از خود نشان دهند. اما برای دمای بالاتر از ۱۵۰ درجه سانتیگراد باید از عایقهای دیگری که از جنس EPDM ساخته میشوند استفاده کرد. نکته بسیار مهم این است که این نوع از عایقها را نمیتوان در فضای خارج استفاده کرد، زیرا درصورتیکه از این عایقها در فضاهای خارجی استفاده کرد باید روی آنها پوششهای دیگری نیز قرار داد تا بر اثر تابش اشعه فرابنفش خورشید دچار شکستگی و ترکخوردگی نشوند.
عایق فوم رابر EPDM
این نوع از عایقها در دماهای بسیار بالا و برای فضای خارج مناسب هستند. عایقهای فوم رابر به طور معمول لایههای ضد پرتو و ماورا بنفش دارند بنابراین با خیال راحت میتوانید از آنها در فضاهای خارجی که تحت تأثیر مستقیم نور خورشید هستند استفاده کنید. کاربرد بیشتر این عایقها در آبگرم کنهای خورشیدی و سایر سیستمهای گرمایشی خورشیدی است. همانطور که قبلاً گفته شد، حداقل ضخامت پیشنهادی برای این نوع عایقها برای استفاده در فضاهای خارجی ۱۹ میلیمتر است.
عایق فیبر معدنی یا پشم سنگ
عایق فیبر معدنی و پشم سنگ بیشتر در سیستم های تهویه مطبوع و سیستم های گرمایشی مورد استفاده قرار میگیرند. این عایقها میتوانند تا دمای ۷۰ درجه سانتیگراد را تحمل کنند و مقاومت بالایی از خود نشان دهند. برخی از این عایقها به همراه لایههای فول چسبدار عرضه میشوند که نصب آنها را بسیار سادهتر میکند. از این نوع عایق میتوان هم در فضای خارجی و هم در فضای داخلی استفاده کرد. البته در صورتی که قصد استفاده از آنها را در فضای خارجی دارید پیشنهاد ما به شما این است که از لایهای محافظ به نام پلی ایزوبوتیلن استفاده کنید.
عایق فنولیک یا فنولی
عایق فنولیک یا فنولی یکی از عایقهایی هستند که بیشترین بازه انرژی را دارند و در ضخامتهای مختلفی عرضه میشوند. این عایقها در صنایع مختلفی مانند سیستمهای گرمایشی، سیستمهای تهویه، صنعت و صنایع پتروشیمی و دریایی مورد استفاده قرار میگیرند. عایقهای فنولی به طور معمول با پوششی از فویل به بازار عرضه میشوند. از این عایقها برای پوشش سقف و دیوارها نیز میتوان استفاده کرد. حداکثر دمایی که این عایقها میتوانند تحمل کنند بین منفی ۵۰ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد است. مانند عایقهای معدنی، در صورتی که قصد دارید از این عایقها در فضای بیرونی استفاده کنید باید پوشش PBI را در نظر بگیرید.
عایق الاستومری
عایق الاستومری در ۳ درجه مختلف در بازار وجود دارد. اولین مدل آن میتواند از دمای ۱۰۴ درجه سانتیگراد تا ۱۸۲ درجه سانتیگراد را تحمل کند که بیشتر در سیستمهای تجاری به کار میرود. دومین مدل آنها میتواند از دمای ۱۷۶ درجه سانتیگراد تا ۱۸۲ درجه سانتیگراد را تحمل کند و بیشتر در مکانهایی که دمای بسیار زیادی دارند استفاده میشود. نوع سوم آن میتواند از دمای ۱۲۱ درجه سانتیگراد تا ۱۸۲ درجه سانتیگراد را تحمل کند و بیشتر در فولاد ضد زنگ به کار میرود. هر سه مدل از عایقهای نام برده شده قابلیت انعطافپذیری دارند و عایقهای انبساطی سلول بسته به شمار میآیند. این نوع از عایقها به طور معمول بدون هیچ گونه ریتاردر بخار نصب میشوند. هنگامی از ریتاردرهای رطوبتی استفاده شود که تاسیسات در محیطی با دمای بسیار پایین و رطوبت بالا قرار داشته باشند. هنگام استفاده از این عایقها در فضاهای خارجی برای جلوگیری کردن از تابش پرتو ماورا بنفش بهتر است از پوششهای محافظتکننده استفاده کنید.
عایق سلولار گلاس
این عایقها از نوعی شیشه استفاده میکنند که در اثر فراوری شکل و ساختار بسیار محکمی را به وجود میآورند. دمای عملیاتی این عایقها به طور معمول بین ۲۳۲ تا ۴۲۶ درجه سانتیگراد است. این عایقها ویژگیهای منحصربهفردی مانند غیر قابل نفوذ، مقاومت در برابر مواد شیمیایی و غیر قابل اشتعال بودن را دارند.